Risico’s beperken in een alliantie

Gepubliceerd 11 mei 2021

Logo mindergrondrisico         ARTIKEL

In plaats van alle inschrijvers in een aanbestedingstraject aan het werk te zetten voor een D&C-contract, kan ervoor gekozen worden om eerst samen met een geselecteerde marktpartij bodeminformatie in relatie tot een ontwerp/aanpak op orde en voldoende niveau te brengen.

Start van gezamenlijke acties over bodeminformatie

  • Vast te stellen wat de kennisleemtes zijn met het oog op de concrete opdracht (ontwerp en uitvoering).
  • Kennisleemtes te dichten met aanvullend onderzoek.
  • In beeld te brengen wat de resterende risico’s zijn en mogelijkheden voor te stellen om deze risico’s in volgende fases te verkleinen. Bijvoorbeeld door het maken van een robuust programma van eisen (aan het ontwerp en proces) met ruimte voor afstemming van het ontwerp en uitvoering op de risico’s, het beperken van de gevolgen van ongewenste gebeurtenissen en het maximaal hergebruiken van vrijkomende grond maximaal in het project.

Ervaringen in een alliantie

Met een dergelijke constructie is praktijkervaring opgedaan in een project waarin een kademuur moest worden aangelegd en de aanwezigheid van NGE’s (en onzekerheden daaromtrent) bepalend was voor het ontwerp en de wijze van uitvoering. Het project is aanbesteed als een D&C-contract maar de kwestie m.b.t. de NGE’s is als een bouwteam opgepakt. Doordat de consequenties op gebied van tijd en geld veel groter waren dan vooraf voorzien, is dit project omgevormd naar een vorm waarin opdrachtgever en opdrachtnemer meer samenwerken in het zoeken naar oplossingen voor dit specifieke probleem.

De constructie heeft gediend voor het projectdeel dat betrekking had op raakvlakken met ondergrondse obstakels.

Met een samenwerkingsbudget is risicogestuurd onderzoek uitgevoerd. Indien het beschikbare budget niet volledig wordt besteed, dan wordt dit weer tussen de verschillende partijen verdeeld volgens de afgesproken verdeelsleutel. Ervaringen die opgedaan worden tijdens dit project kunnen worden gebruikt naar andere grondgerelateerde thema’s.

Aanbevelingen

Aanbeveling 1:

Stem grondonderzoek af op het te bouwen product door duidelijke afspraken te maken over de kostenverdeling. Detectieonderzoek dient bijvoorbeeld in de prijs van de opdrachtnemer te zijn meegenomen voor zijn ontwerp. Kosten van benaderwerkzaamheden en obstakels in de ondergrond zijn niet te voorspellen. Neem hiervoor een stelpost op of maak deze onderdeel van een grotere risicopot. Spreidt kansen en risico’s. Beoordeel deze stelpost op haalbaarheid in de precontractuele fase, zowel door de markt als opdrachtgever.

Aanbeveling 2:

Investeer in historisch vooronderzoek naar obstakels zoals huizen / funderingen en voor opsporing van conventionele explosieven.

Aanbeveling 3:

Analyseer verwachte onderzoeksinspanningen inclusief conditionerende voorwaarden en reserveer hiervoor voldoende tijd met een duidelijke demarcatie. Niet alleen voor de uitvoering van het onderzoek, maar ook voor het gebruiken van resultaten in het ontwerp.

Aanbeveling 4:

Stem werkzaamheden/afspraken af op de (te verwachten) bodem waardoor het oplossen van uitdagingen leidt tot een beperkt spectrum aan (dure) oplossingen.

Aanbeveling 5:

Denk in scenario’s. Wat als het buiten anders loopt (afwijkt) dan verwacht? Neem eventuele maatregelen op in een lijst met verrekenkosten om latere stagnatie te voorkomen.

Aanbeveling 6:

Deze constructie is geen klassieke ‘opdrachtgevers – opdrachtnemers’ verhouding, maar vergt inspanning van beide partijen. Opdrachtgever dient, in tegenstelling tot gebruikelijke UAV-GC-projecten, geen risicogestuurde en toetsende houding aan te nemen, maar ook zelf een actieve bijdrage te leveren in het probleemoplossende (kennis)proces.

Aanbeveling 7:

Maak een persoon in het team verantwoordelijk voor de regie. Vooraf dienen de verantwoordelijkheden per partij duidelijk te zijn. Geef hierbij duidelijke doelstellingen aan in de vorm van tijd, geld en kwaliteit.

Conclusie samenwerken aan grondrisico's in een alliantie

Samenwerken (al dan niet met een ‘samenwerkingsbudget’) kan een goede manier zijn om bodemrisico’s te beperken. Het is echter niet vrijblijvend en vergt kennis, kunde en inspanning van alle betrokken partijen. Randvoorwaarden (T, € en Q) dienen vooraf geregeld te zijn en het team dient over voldoende middelen te beschikken (T, € en Q) om de doelstelling te (kunnen) behalen.